“วิทยุชุมชน (3) : เครื่องมือปฏิวัติประชาธิปไตย”

งานชุมชนท้องถิ่นพัฒนาที่ LDI ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องกว่า 2 ทศวรรษ เป็นส่วนหนึ่งของความเคลื่อนไหว แนวคิดและแนวทางการพัฒนาด้วยวิธี “สร้างพระเจดีย์จากฐาน” ซึ่งมาจากความเชื่อมั่นพื้นฐานว่า ฐานพระเจดีย์ที่แข็งแรงจะรองรับองค์พระเจดีย์ให้สูงใหญ่ และมั่นคง

ฐานของสังคมคือชุมชนท้องถิ่น พระเจดีย์แห่งการพัฒนาประกอบด้วยฐานคือชุมชนท้องถิ่นที่แข็งแรงทุกๆทาง ทั้งทางเศรษฐกิจ จิตใจ สังคม วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม สาธารณสุข การศึกษา ระบบยุติธรรม และการเมือง

 

องค์พระเจดีย์คือระบบต่างๆ เช่นระบบเศรษฐกิจ ระบบการศึกษา ระบบสาธารณสุข ระบบการสื่อสาร ระบบยุติธรรม ระบบการเมือง ซึ่งตั้งอยู่และเชื่อมโยงกับฐานอย่างเกื้อกูลกัน ส่วนยอดพระเจดีย์ได้แก่ จิตวิญญาณ อันหมายถึงความถูกต้องดีงามต่างๆ ซึ่งจะเป็นพลังทางศีลธรรม ทำให้การอยู่ร่วมกันสมดุลงดงาม

30 ปีที่ผ่านมา ความพยายามในการปกป้อง ฟื้นฟู และเสริมสร้างฐานพระเจดีย์ ถือเป็นภารกิจที่มีความยากลำบากมากโดยเฉพาะในช่วงต้นๆ แต่มีพัฒนาการที่ดี และมีความสำเร็จคืบหน้าไปมาก เห็นได้จากจำนวนกลุ่มชุมชน หรือองค์กรชุมชน ซึ่งถือเป็นหน่วยพื้นฐานมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วทุกปี หากมีการสำรวจอย่างจริงจังผมคาดว่าน่าจะมีไม่ต่ำกว่า 200,000 องค์กร และในจำนวนนี้เป็นองค์กรที่เข้มแข็งประมาณ 1 ใน 4

พรบ.3 ฉบับซึ่งเป็นผลงานของรัฐบาลขิงแก่ คือ พรบ.สภาองค์กรชุมชน พรบ.สภาพัฒนาการเมือง และพรบ.องค์การแพร่ภาพและกระจายเสียงสาธารณะแห่งประเทศไทย จะเป็นเครื่องมือของสังคมในการถักทอความมั่นคงที่ฐานราก และเชื่อมโยงองค์พระเจดีย์ให้ได้สัดส่วนที่สมดุล

วิทยุชุมชนซึ่งเป็นสื่อสาธารณะระดับจุลภาค และ TPBS คือเครื่องมือในการสื่อสารให้ประชาชน พลเมือง และหน่วยพื้นฐานในสังคม สามารถใช้เป็นช่องทางแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารให้รู้ทั่วถึงกันด้วยความรวดเร็ว พลังทางปัญญาของสังคมจะเกิดขึ้นอย่างก้าวกระโดด

LDI จึงถือว่างานส่งเสริมวิทยุชุมชนเป็นภารกิจและยุทธศาสตร์สำคัญของสถาบันในช่วงทศวรรษที่สามขององค์กร จึงให้ความสนใจทั้งในด้านการจัดขบวนให้เข้มแข็งด้วยตัวเอง การพัฒนาคุณภาพและศักยภาพกำลังคนและสถานีวิทยุ การใช้วิทยุเป็นเครื่องมือสร้างความเข้มแข็งทางสังคมและชุมชนท้องถิ่น รวมทั้งการรุกเข้าไปร่วมกับองค์กรอิสระและภาครัฐในการจัดระเบียบคลื่นความถี่อันเป็นสมบัติสาธารณะให้ภาครัฐ ภาคธุรกิจ และภาคสังคมร่วมกันใช้ประโยชน์อย่างเป็นธรรมและยั่งยืน

โดยส่วนตัวผมเชื่อว่า การปฏิวัติประชาธิปไตยของประชาชนไทยน่าบรรลุผลในช่วง 10 ปีข้างหน้านี้ และวิทยุชุมชนจะเป็นอาวุธสำคัญของขบวนการปฏิวัติประชาธิปไตยที่ได้รับการจารึกในประวัติศาสตร์

นพ.พลเดช ปิ่นประทีป
23 กุมภาพันธ์ 2552