การจัดการน้ำในปราจีน ไปทางไหน

กุ้งแม่น้ำก็ลดลงเป็นจำนวนมาก ปี พ.ศ. 2542 – 2547 เกิดวิกฤตปลาตายบริเวณ ต.ท่าตูม อำเภอศรีมหาโพธิ ปี พ.ศ. 2545 – 2547 เกิดแม่น้ำเน่าเสีย บริเวณใต้ปากคลองสารภี ในเขตอำเภอบ้านสร้าง ปลาและสัตว์น้ำหลายชนิดตายรวมทั้งปลาในกระชัง

ผมจึงได้ลงพื้นที่ร่วมกับพี่ๆทีมงานในโครงการวิจัยและพัฒนาชีวิตสาธารณะและกลุ่มชาวบ้าน เพื่อศึกษาสภาพทางกายภาพพื้นที่นาใน อ.ท่างาม จ.ปราจีนบุรี ในช่วงแรกมีการแบ่งกลุ่มชาวบ้านเป็นสี่กลุ่มเพื่อสำรวจพื้นที่ คือกลุ่มเลี้ยงปลากระชังและกลุ่มชาวนาโดยมีการกำหนดประเด็นงานที่ต้องทำร่วมกันดังนี้ ประเมินสภาพทางกายภาพและกำหนดพื้นที่ย่อยที่มีลักษณะเฉพาะในพื้นที่ตำบลท่างามและดูความสัมพันธ์ของพื้นที่ย่อยกับภาพรวม รูปแบบของการใช้ประโยชน์ (มีวิธีการใช้น้ำอย่างไร ช่วงไหน เวลาไหน) วิธีการจัดการของคนในชุมชน/หน่วยงานที่ดูแล

ในการลงพื้นที่ศึกษา กลุ่มของผมศึกษาในพื้นที่ทำนา ต.ท่างาม ในครั้งนี้ผมมีโอกาสได้ใช้เครื่องมือใหม่ ที่เรียกว่า GPS (Global Positioning System) คือระบบการหาตำแหน่งด้วยดาวเทียม เครื่องมือที่สามารถวัดพื้นที่ว่าอยู่สูงจากระดับน้ำทะเลกี่เมตร รวมถึงการกำหนดจุดและระยะทางจากแผนที่ของเมืองได้อย่างสะดวก ถูกต้องและแม่นยำ ทำให้ง่ายต่อการสำรวจ จะเห็นได้จากกลุ่มของผมกลับมาถึงจุดนัดพบเป็นกลุ่มแรก