ความนัยของอัดนัน…

 

“นี่แหละบ้านฉัน มีทะเลแสนสวยงาม”

 

แบนอได้บอกถึงความเป็นมาของหมู่บ้านตะโละสะมิแลว่าทำไมต้องชื่อนี้แบนอบอกว่าเมื่อก่อน ณ หมู่บ้านแห่งนี้ จะมีฝูงปลาดุกทะเล หรือรู้จักกันว่า อีแกสมิแล คือความจริงที่ฉันได้ฟังจากแบนอ แบนอเป็นคนที่นี่ ประกอบอาชีพทำประมงและมีอีกคนที่ทำให้ฉันได้รับรู้ความเป็นอยู่ ภูมิปัญญาของคนที่นี่เขามีนามว่า แบมา เป็นเจ้าของตะโละสะมิแลรีสอร์ท แต่ก่อนแบมาประกอบอาชีพเป็นชาวประมง แบมาได้พูดถึงความลำบาก ความแตกต่างในอดีตกับปัจจุบัน

            เมื่อฉันได้เรียนรู้ความเป็นมาของคนที่นี่แล้ว ฉันได้ลงพื้นที่ทั้งสองฝั่งเพื่อสอบถามว่ามีความเป็นอยู่เป็นยังไง เป็นแบบไหน สุขหรือทุกข์ ความต้องการของชาวบ้านคืออะไรและต้องทำยังไง เพราะ เพราะ เพราะ …

เสียงเดินเท้าของพวกฉันเพื่อที่จะลงพื้นที่ฝั่งทะเลนอกและทะเลใน ฉันได้เดินและเจอลุงคนหนึ่งที่กำลังตัดไม้เพื่อทำไม้ฟืนและถ่านเพื่อเก็บเอาไว้เพื่อทำกับข้าว ฉันถามลุงว่าคนที่นี่ทำอาชีพอะไร ลุงบอกว่าอาชีพประมงแทบทุกบ้านเลยก็ว่าได้

“ทำอาชีพประมงมันไม่เหมือนเดิมแล้ว”

“ทำไมเหรอลุง”

“เพราะชาวประมงส่วนหนึ่งได้ใช้เครื่องมือที่ผิดมาทำประมงไง”

“อืม… แล้วเหมือนเดิมยังไงล่ะ ผิดยังไง”

“แต่ก่อนการทำประมงไปแล้วกลับบ้านมีปลามากมายติดเรือมาด้วยตลอด แต่ตอนนี้ไม่มีแล้ว บางครั้งมีปลาติดมาแต่ไม่มาก บางครั้งก็กลับบ้านมือเปล่าพร้อมความท้อแท้ที่ไปทำงานแต่พอกลับบ้านไม่มีอะไรติดมือกลับมาเลย เหตุที่เป็นเช่นนี้ก็มาจากชาวประมงส่วนหนึ่งที่ใช้เครื่องมือที่ผิด สิ่งนี้เรียกว่า “ไอ้โง่” ใช้สำหรับดักปลา ข้อเสียของไอ้โง่คือ ทั้งปลาเล็กปลาใหญ่จะเข้าไปใน “ไอ้โง่” หมดจนทำให้ปลาขยายพันธุ์ไม่ทันกับความต้องการของคนที่ทำประมงและส่งผลกระทบกับการประกอบอาชีพของคนในพื้นที่”

ในเมื่อฉันได้รู้ความต้องการของชาวประมงที่นี่ว่าลำบากและต้องการอะไร ฉันได้ขอบคุณลุงและเดินมุ่งหน้าต่อไป     ฉันเดินไปแล้วเห็นอวนทิ้งไว้บนเรือบ้าง ริมฝั่งทะเลบ้าง… ฉันสังเกตว่าทำไมเขาทำแบบนี้ เพราะอะไร ชาวบ้านไม่กลัวหรือว่าอวนจะถูกขโมย จนกระทั่งฉันได้เจอกับชาวบ้านคนหนึ่งที่เป็นชาวประมง อายุ 31 ปี เขาได้ตอบคำถามที่ฉันสงสัยว่าทำไมไม่กลัวคนขโมยเรือหรือของในเรือเพราะสิ่งเหล่านั้นเป็นของจำเป็นสำหรับชาวประมง ชายคนนี้เป็นคนในพื้นที่ตะโละสะมิแลชื่อ แบดี

 แบดีตอบว่า ไว้ใจเพื่อนบ้านที่นี่ ฉันรู้สึกว่าคนที่นี่อยู่ได้เพราะมีความไว้วางใจกันและฉันสงสัยอีกอย่างแล้วถามแบดีว่า ทำไมชาวประมงจึงจอดเรือที่ริมทะเลใน แบดีตอบว่าเพราะทะเลในไม่มีคลื่นแรง ลมไม่แรง จึงเป็นเหตุที่ชาวประมงจอดเรือไว้ที่ริมทะเลใน ทำไมไม่จอดที่ทะเลนอก แบดีตอบว่า ไม่ปลอดภัยเพราะทะเลมีลมแรง มีคลื่นลูกใหญ่ๆ เป็นส่วนมาก

            ฉันกลับไปหาแบนอและพูดคุยกับเพื่อนและถามเกี่ยวกับการดำรงชีวิตของคนตะโละสะมิแล แบนอได้ตอบว่า การทำงานของคนที่นี่จะออกเรือทำประมงทุกวัน สำหรับทะเลในชาวประมงจะทำมาหากินได้ทุกวัน แต่ถ้าเป็นทะเลนอกมีการทำประมงตามฤดูกาล แบนอได้กล่าวถึงปัญหาตอนนี้คือทรัพยากรขาดแคลนเนื่องมาจากคนส่วนหนึ่งที่นำเครื่องมือที่ผิดมาประกอบอาชีพ ก่อให้เกิดผลกระทบและขาดแคลนเพราะเครื่องมือนี้จะดักปลาได้ทุกขนาด ไม่เหมือนแต่ก่อนที่ทำมาหากินได้อย่างมีความสุขเพราะปลามีมากมายและมีความภาคภูมิใจที่มีทะเล แต่ตอนนี้แทบจะไม่มี ออกทำประมงแทบจะไม่มีกุ้งปูปลาเลยก็ว่าได้ ปลาดุกทะเลก็แทบไม่มีสมองเลยก็ว่าได้ สาเหตุเพราะชาวประมงส่วนหนึ่งใช้เครื่องมือที่ผิด ทะเลนอกก็จะใช้อวนลาก ส่วนทะเลในจะใช้ไอ้โง่ ทั้งสองนี้เป็นชนิดเดียวกันและส่งผลกระทบต่อชาวประมงอย่างหนัก

            แบนอกล่าวว่าหนทางที่จะดูแลทะเลให้กลับมาเป็นคือ อยากจะให้พวกฉัน ค่ายนักเขียนต้นแบบช่วยเป็นสื่อกลางเพื่อที่จะแก้ไขไม่ให้มีการทำประมงแบบผิดกฎหมายเช่น ช่วยเป็นสื่อกลางเพื่อส่งสารขอความช่วยเหลือจากทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อที่จะแก้ปัญหาโดยส่งปะการังเทียมในทะเลในและทะเลนอกให้มีความปลอดภัยแก่กุ้งและปลาเพื่อที่จะวางไข่ได้อย่างปลอดภัย แต่ที่ผ่านมามีการปล่อยปะการังเทียมลงทะเล แต่ปัญหาคือปล่อยไกลนอกพื้นที่ที่ชาวประมงจะไปทำมาหากิน เดือนหกชาวประมงจะหยุดทำงานชั่วคราวเพราะกุ้งปลาอยู่ในช่วงวางไข่เพื่อที่ปลาจะมีความปลอดภัย แต่ปัจจุบันมีการทำประมงตลอดแบบผิดๆ ไม่คำนึงถึงความเป็นอยู่ของคนในชุมชนและไม่คิดที่จะอนุรักษ์สืบทอดและเก็บที่ทำมาหากินให้แก่ลูกหลานในวันหน้า

          ฉันได้เห็นอีกว่าการอยู่รวมกันจะเป็นพลังและนำความเข้มแข็งและความสำเร็จในทุกๆ ด้าน คนเราควรจะคิดและอยู่อย่างสามัคคี เช่น ทำไมป่าโกงกางจึงต้องอยู่กันเป็นหมู่มาก

            ฉันได้คิด ติ๊กต็อก ติ๊กต็อก ติ๊กต็อก….

            อืม…คิดออกแล้ว สมมุติว่า ป่าโกงกางอยู่กันคนละต้นจะมีความแข็งแรงทนลมแรงแค่ไหน หากไม่สามัคคีกันก็จะต้องล้มตายอย่างเห็นได้ชัด ปฏิเสธไม่ได้

ความไว้วางใจ ความสามัคคีและความเข้าใจ เปรียบเสมือนกุญแจก้าวสู่บันไดความสำเร็จในด้านต่างๆ และประสานให้ชุมชนเกิดความสันติสุข

 

          งานเขียนของเยาวชนที่เข้าร่วมกิจกรรมเยาวชนนักเขียนชุมชนต้นแบบเพื่อสันติภาพในริมชายฝั่งทะเล วันที่ 20-23 ตุลาคม 2557 ได้รับการสนับสนุนจาก กองทุนเสริมสร้างสันติภาพ(Peace-building Partnership Facility:PPF) โครงการสนับสนุนชุมชนท้องถิ่นเพื่อฟื้นฟูชายแดนภาคใต้ (ช.ช.ต.)

 

 

 

 

คำอธิบาย

แบ หมายถึง พี่ เป็นคำเรียกผู้ชายในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้

อีแก หมายถึง ปลา

อัดนัน แวยี : เรื่องราว

เลขา เกลี้ยงเกลา : เรียบเรียง