เวทีอบรม “การพัฒนาสภาวะผู้นำ (Personel Mastery)” ภาคอีสาน

เมื่อวันที่ 9-12 กันยายน ที่ผ่านมา ได้มีการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ ปีที่2 หลักสูตร 2 การพัฒนาสภาวะผู้นำ    ( Personal Mastery ) ใน 8 จังหวัดภาคอีสาน  ณ ทอแสงโขงเจียม โดยมีอาจารย์ชัยวัฒน์ ถิระพันธุ์ แห่งสถาบันการเรียนรู้และพัฒนาประชาสังคม ( Civicnet ) โดยความร่วมมือของสถาบันชุมชนท้องถิ่นพัฒนา(LDI )  โดยการสนับสนุนของ สำนักงานสนับสนุนการสร้างสุขภาพ ( สสส. )

            เมื่อได้เจอกันและทักทายกันเป็นที่เรียบร้อยแล้วก็จะมีทั้งหน้าใหม่และหน้าเก่าอาจารย์ชัยวัฒน์ ก็เลยให้มีการแนะนำตัวสำหรับคนที่มาใหม่ให้ทุกคนได้รู้จักกัน หลังจากนั้นอาจารย์ชัยวัฒน์ได้พูดถึงการอบรมในครั้งนี้….ว่า

อ.ชัยวัฒน์กล่าวถึงกระบวนการอบรม

อ.ชัยวัตน์ ถิระพันธุ์

การพัฒนาสภาวะผู้นำ  (Personal  Mastery) ถือได้ว่าเป็นวิชาที่คนสมัยก่อน ได้มีการเรียนรู้กันมาตั้งแต่ประมาณสองพันปีที่ผ่านมา แต่ปัจจุบันการพัฒนาศักยภาพความเป็นมนุษย์หรือการพัฒนาสภาวะผู้นำได้ถูกลดความสำคัญลง กระทั่งไม่มีวิชาดังกล่าวบรรจุไว้ในหลักสูตรการเรียนดังเช่นเมื่อก่อน

           เหตุผลที่เราควรกลับมาให้ความสำคัญในเรื่องการพัฒนาสภาวะผู้นำนั่นเพราะ สังคมปัจจุบันนี้เปลี่ยนไปมากทั้งด้านวัตถุและเทคโนโลยี การพัฒนาที่รวดเร็วจนคนส่วนใหญ่ไม่สามารถตามทัน ส่งผลให้เกิดปัญหาช่องว่างทางสังคม และความเสื่อมถอยทางจิตใจ ดังนั้นการที่จะทำให้คนพัฒนาได้อย่างเท่าทันกับการเปลี่ยนแปลงจึงเป็นเรื่องที่จำเป็นอย่างยิ่ง วิชาศักยภาพความเป็นมนุษย์จึงเป็นวิชาที่มีความสำคัญ และในปัจจุบันวิชานี้ได้ถูกนำกลับใช้อีกครั้ง ซึ่งมีหลายสำนักและแต่ละสำนักก็มีวิธีการที่แตกต่างกันไป ในที่นี้จะกล่าวถืองเฉพาะแนวคิดที่ยึดหลักวิถีตะวันออก ที่เน้นฝึกเรื่อง จิตใจ วิญญาณ และ ภูมิปัญญา

จด……

กันใหญ่…เลย

กระบวนการ

            การฝึกสภาวะผู้นำเน้นการฝึกจิตให้หลุดพ้น ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่าย  ดังนั้นกระบวนการการฝึกอบรมจึงออกแบบให้สอดคล้องเหมาะสม โดยการเน้นไปที่การคุยอย่างลึกซึ้ง ใช้การสังเกตุ(เป็นวิธีการโบราณ) เรียนรู้ในเชิงวิชาการ ฝึกสภาวะเรียนรู้ แล้วให้ดูหนังเรื่อง “ชีวประวัติ คานธี”  เพื่อให้ทุกคนได้ครุ่นคิด วิเคราะห์ให้เห็นเส้นทางชีวิตของผู้นำที่ประสบความสำเร็จว่าต้องผ่านอุปสรรคอะไรและยึดหลักอะไรในการดำเนินชีวิต

หลักสูตร การพัฒนาสภาวะผู้นำ  (Personal  Mastery)
เป็นหลักสูตรที่นำมาจากหนังสือของ ปีเตอร์ เซงเก้ ชื่อ “หนังสือวิชาที่ห้า”

กระบวนการเรียนรู้  Peter ย้ำถึงหัวใจการเรียนรู้ คือ ความสามารถในการทำงานให้ประสบความสำเร็จ การเรียนรู้ที่แท้จริง ซึ่งมันจะต่างจากการเรียนรู้ในมหาวิทยาลัย มีคนจำนวนมากไม่จบปริญญาตรีแต่ก็มีเงินเป็นล้านได้ Peterย้ำใน 5 วิชาองค์กรใดก็ตาม ชุมชนใดก็ตาม มรความสามารถในการสร้างอนาคตที่เราปรารถนาได้ ก็สามารถที่จะจัดการเรียนรู้ที่สำคัญๆได้ อย่างที่พระพุทธเจ้ากล่าวว่าใบไม้ในกำมือกับใบไม้ในป่าอันไหนมีเยอะกว่ากัน สำหรับ Peter มี 5 ข้อใหญ่ๆ เปรียบเทียบการเรียนรู้นี้เป็น เก้าอี้ 3 ขา

·         ขาที่ 1  Aspiration ความมุ่งมั่นและพากเพียรในสิ่งที่ดี ไม่ท้อถ้อยง่ายๆ สร้างด้วยความใฝ่ดี คนทั่วไปสร้างโดย1. สร้างวิสัยทัศน์ร่วม 2. พัฒนาตนเองหรือพัฒนาสภาวะผู้นำ

·         ขาที่ 2 ทักษะในการสนทนาที่ครุ่นคิดลึกๆ และออกดอกออกผล Generative Conversation  สนทนายังไงที่ทำให้เกิดปัญญา 1. การเรียนรู้ด้วยการทำงานเป็นทีม Dialoque  2.Mastal model ภาพจำลองความคิด ว่าด้วยคุณค่า ความเชื่อ อารมณ์

·         ขาที่ 3 การคิดเป็นระบบ System thinking  เป็นการเรียนรู้ที่จะทำให้เข้าใจระบบที่ซับซ้อน

ห้ามพลาดสักวิชาเดียวใน 5 วิชานี้ เพราะจะเป็นการเชื่อมโยงซึงกันและกัน การฝึกอบรมในครั้งนี้ไม่ใช่แค่เรื่องในวิชาแต่เป็นเรื่องของใจ เราจะเข้าใจว่าเป็นยังไงในเรื่องของสภาวะผู้นำ ทุกคนนั้นสามารถที่จะเป็นผู้นำได้ เพราะที่ผมจัดฝึกอบรมในครั้งนี้ในเรื่องนี้ เพราะผมเชื่อว่าพวกเราทุกคนก็สามารถเป็นผู้นำได้เช่นกัน

   * พื้นที่แห่งความคุ้นเคย Comfort Zone เป็นพื้นที่ๆเคยชิน ทำจนชินแล้วบนพื้นที่แบบนี้เราจะไม่มีการเรียนรู้ เรื่องพื้นที่เป็นสิ่งที่เราจับต้องได้และไม่ได้

·         Stietch Zone  เป็นพื้นที่แห่งการยืดตัว เหมือนกับการคว้าดาวถ้าคุณไม่เอื้อมหรือไม่หาทางคว้าดาวก็ไม่สามารถที่จะได้ดาว เป็นการฝึกฝนในสิ่งใหม่ๆในสิ่งที่ไม่เคยทำมาก่อน ทดลองในสิ่งใหม่ๆ กล้าในสิ่งใหม่ๆ

·         Panic Zone  พื้นที่แห่งสติแตก ควบคุมสติไม่อยู่ไม่มีการเรียนรู้เพราะสติแตกไปแล้ว

 “ หัวใจของการพัฒนาสภาวะผู้นำ ต้องผ่านการทดสอบ ต้องมีความสามรถในการผ่านการท้าทายได้  โลกไม่เคยคอยเรา เราต้องไปหามัน”

            การสร้างวิสัยทัศน์ร่วมจะให้พัฒนาอย่างมากต้องพัฒนาสภาวะจิตใจให้เข็มแข็ง หัวใจของการฝึก

อบรมสภาวะผู้นำต้องฝึกที่จิตใจ อาจารย์ชัยวัฒน์ได้ให้ทุกคนนั้นครุ่นคิดพินิจนึก คุยกันให้เกิดข้อคิดใหม่ๆร่วมกันเล่าถึงความรู้สึกของตนเอง ( หัวใจในบทนี้ คือ ความละเอียดอ่อนทางจิตใจ)

ผู้นำที่ดีไม่ใช่ผู้นำที่บังคับคนอื่น ชี้นำคนอื่น ผู้นำที่ดีนั้นต้องช่วยกันในการเรียนรู้ไปด้วยกันทั้งผู้นำและคนอื่น เพื่อเป็นการพัฒนาซึ่งกันและกัน

1.      ศิลปะและศิลปินกระตุ้นให้เราเห็นมากกว่าเดิม ได้ยินมากกว่าเดิมและสัมผัสในสิ่งที่อยู่ภายในตัวเราและรอบตัวเรามากกว่าเดิม

2.      ศิลปะบางครั้งก่อกวนและท้าทายเรา

3.      ศิลปะและศิลปินกระตุ้นใจเราให้มีทักษะกว้างออกไป

4.      ศิลปะและศิลปินปลุกเร้าและความชอบธรรมสร้างความสุนทรีย์ภาพ .

5.      ทำให้มองเห็นความจริงในมุมใหม่ที่เราไม่เคยมองมาก่อน

6.      ทำให้เรามีสายตาที่แหลมคมมองทะลุลึกลงไปข้างในทำให้มองเห็นในสิ่งที่ไม่สามารถมองด้วยตาเปล่าได้

ก่อนที่จะจบการอบรมในหลักสูตรนี้อาจารย์ชัยวัฒน์ นั้นได้ให้ทุกคนในห้องนั้งครุ่นคิดคิดถึงวิสัยทัศน์ของตนเองและเชื่อมโยงเกี่ยวกับท้องถิ่นและสังคมที่เราอยู่ยังไงทีละคนแล้วสะท้อนออกมาให้เพื่อนในห้องนั้นได้ฟังและเอาวิสัยทัศน์ของแต่ละคนมาพูดกันว่ามีตรงไหนนั้นเหมือนและแตกต่างกันตรงไหนบ้าง

และหลังจากนั้นอาจารย์ชัยวัฒน์ก็ได้สรุปบทเรียนที่ผ่านมาตั้งแต่วันแรก มาจนถึงวันนี้ ว่ามีอะไรบ้างและให้ทุกคนนั้นนำกลับไปใช้และพัฒนาตนเองให้เป็นผู้นำที่ดีหรือนำไปสอนให้เกิดประโยชน์ต่อไปและนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันแล้วเจอกันใหม่ในเวทีต่อไปกับการฝึกอบรมในหลักสูตรนี้ที่จังหวัดพังงา วันที่ 16-19 กันยายน 2547

เก็บภาพสวย ๆ มาฝาก

อยากให้ผ่อนคลาย

น้ำโขง

หน้าฝน

ผาแต้ม

ยามเช้าตรู่