เวที “ ฟื้นขวัญอันดามัน”

ณ โรงเรียนสตรีพังงา อำเภอเมือง จังหวัดพังงา

เวลา 9.00 – 16.00 น.

โดยความร่วมมือของ

• เครือข่ายพลเมืองภาคใต้อันดามัน 6 จังหวัด
• โครงการวิจัยและพัฒนาชีวิตสาธารณะ – ท้องถิ่นน่าอยู่จังหวัดพังงา ภูเก็ต ตรัง
• โครงการพัฒนาชุมชนเป็นสุขภาคใต้
• กป.อพช. ภาคใต้
• เครือข่ายสันนิบาตเทศบาลภาคใต้
• เครือข่ายลูกโลกสีเขียว ปตท. จำกัด (มหาชน)
• เครือข่ายมติชนและประชาชาติธุรกิจ
• สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ
• มูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ
• สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน
• สถาบันชุมชนท้องถิ่นพัฒนา
• สถาบันการเรียนรู้และพัฒนาประชาสังคม
• องค์กรภาครัฐและประชาสังคมจังหวัดภาคใต้

เพื่อนมนุษย์เป็นจำนวนมาก ที่เกิดขึ้นชั่วพริบตา และสื่อออกไปให้เห็นกันทั้งโลกพร้อมกันทันที ได้ทำให้เกิดปรากฏการณ์ใหม่คือ พลังน้ำใจของผู้คนที่หลั่งไหลออกมามากมาย

ถือเป็นเรื่องสำคัญ คนทุกคนมีเมล็ดพันธุ์ แห่งความดีอยู่ในหัวใจ ที่เรามักจะว่าคนนั้นมีกิเลส มีความเห็นแก่ตัว ซึ่งเป็นความจริง แต่ไม่ใช่ด้านเดียว ธรรมชาติของคนยังมีอีกด้านหนึ่ง คือ เมล็ดพันธุ์แห่งความดี ถ้าหากได้รดน้ำ พรวนดิน ให้เหมาะสม ก็จะงอกงาม เติบโตต่อไปได้ เป็นพลังแห่งความกรุณาปราณี ที่หลั่งไหลออกมา เป็นคลื่นที่ใหญ่กว่าคลื่นสึนามิ คือ คลื่นพลังน้ำใจ

ล้นเกล้ารัชกาลที่ 6 ได้มีพระราชนิพนธ์ไว้ว่า” อันว่าความกรุณาปราณี จะมีใครบังคับก็หาไม่ หลั่งมาเองเหมือนฝนอันชื่นใจ จากฟากฟ้าสุราลัยสู่แดนดิน เป็นสิ่งดีสองชั้นพลันปลื้มใจ แห่งผู้ให้และผู้รับสมถวิล เป็นกำลังเพิ่มกำลังสุดพิชิต……….” ให้พลังแห่งความกรุณา ปราณี มาเป็นเครื่องขับเคลื่อนโลกขณะนี้ร่วมกัน ทำอย่างไรให้พลังน้ำใจที่เกิดขึ้นไม่วูบหายไป

          โจทย์ใหญ่ คือ ทำอย่างไรให้พลังน้ำใจที่เกิดขึ้น เป็นพลังขับเคลื่อนการพัฒนา คลื่นความทุกข์ของมนุษย์  ที่มีอยู่ทุกวันนี้ทั่วโลกนั้นใหญ่กว่าคลื่น สึนามิ มาก แต่เราไม่รับรู้ จึงมีโจทย์ว่าทำอย่างไรเราจะรับรู้ได้ ทำอย่างไรเราจะรวมตัว ร่วมคิด ร่วมทำ ในทุกพื้นที่ ในทุกองค์กร

ศ.นพ.ประเวศ กล่าวต่อว่า เมื่อเกิดเหตุการณ์ที่ส่งผลกระทบต่อระบบสังคมอย่างรุนแรง จึงจำเป็นต้องมีวิธีการจัดการเพื่อให้เกิดการฟื้นตัวของชุมชนอย่างรวดเร็วและนำไปสู่การพัฒนาระบบสังคมขึ้นมาใหม่ โดยมีองค์ประกอบดังนี้

1. การร่วมทุกข์ เกิดการร่วมทุกข์ระหว่างผู้คนในสังคมขึ้นทำให้ความทุกข์ของแต่ละคนเบาลง เช่นผู้ประสบภัยได้มีคนเข้ามารับรู้ความทุกข์ ก็รู้สึกทุกข์น้อยลง ผู้ที่เข้าไปรับทราบความทุกข์พอได้เห็นผู้ที่ทุกข์มากกว่าก็ส่งผลให้ความทุกข์ที่มีในตนลดลง

2. การจัดการเรื่องการบรรเทาทุกข์และการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า ซึ่งจำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือกันภายในชุมชนเพื่อก่อให้เกิดกระบวนการดังกล่าวขึ้น ผู้คนในชุมชนจะต้องเกิดการรวมตัวกันเพื่อบริหารจัดการสิ่งบรรเทาทุกข์ที่เข้ามาสู่ชุมชนรวมทั้งแก้ไขปัญหาต่างๆที่เกิดขึ้น เช่น ชุมชนที่ได้รับความช่วยเหลือมาในรูปของเงินบริจาคก็อาจจะตั้งเป็นกองทุนขึ้นเพื่อให้สามารถบริหารและช่วยเหลือได้ในระยะยาว

3. การเร่งจัดการด้านสุขาภิบาล เนื่องจากการเกิดเหตุภัยทางธรรมชาติมักจะก่อให้เกิดปัญหาโรคระบาดในระยะต่อมา ซึ่งจุดนี้ในชุมชนเองจำเป็นต้องเร่งจัดการดูแลเรื่องดังกล่าวให้มีประสิทธิภาพเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาโรคระบาดที่จะเป็นปัญหาระยะยาวในอนาคต

4. การสร้างอาชีพของคนจน หลังจากเกิดเหตุการณ์คลื่นสึนามิขึ้น ทำให้ประชาชนจำนวนมากต้องสูญเสียอาชีพของตนเองไป ซึ่งจำเป็นต้องสำรวจว่ามีประชาชนจำนวนเท่าไหร่ที่ต้องสูญเสียอาชีพ โดยเฉพาะในกลุ่มผู้ที่หากินแบบวันต่อวัน สิ่งที่ต้องเร่งทำก็คือการสร้างอาชีพให้แก่กลุ่มคนในพื้นที่ เช่น การจัดสรรที่ดินให้แก่ประชาชนประกอบสัมมาชีพ ที่ไม่เบียดเบียนตนเอง ผู้อื่น และธรรมชาติ อาจจะใช้รูปแบบของการเช่าระยะยาวแล้วตั้งข้อบังคับให้เขาปลูกต้นไม้ไว้ในพื้นที่เพื่อสร้างความสมดุลทางธรรมชาติ

5. การเปลี่ยนสังคมไปสู่สังคมแห่งเศรษฐกิจพอเพียง เนื่องจากปัจจุบันสังคมไทยได้พัฒนาในแนวทาง เงินนิยม วัตถุนิยม บริโภคนิยม ก่อให้เกิดช่องว่างทางเศรษฐกิจขนาดใหญ่และความไม่เป็นธรรมทางสังคม ทำให้สังคมมองข้ามจุดแข็งของประเทศอันได้แก่ทรัพยากรทางธรรมชาติ ความสามารถในการผลิตอาหาร แต่ไปมองเห็นความสำคัญของเงินแทน จึงทำให้คนที่ควรจะรวยกลับจนขณะที่คนที่ควรจะจนกลับรวยซึ่งเรื่องนี้จำเป็นต้องนำแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงเข้ามาใช้และให้ความสำคัญของจุดแข็งของประเทศมากกว่าความสำคัญด้านการเงิน

อยากชวนจินตนาการใหม่ ซึ่งเราสามารถทำได้คือ “สังคมศานติสุข” ดูตัวอย่างประเทศที่เป็นสังคมศานติสุข เช่น เดนมาร์ก เนเธอร์แลนด์ สวิสเซอร์แลนด์ ลองดูประเทศสวิสเซอร์แลนด์มีอะไรบ้าง

·         มีธรรมชาติที่สวยงาม เช่น ทะเลสาบ ป่า ต้นไม้ ซึ่งเมืองไทยก็มี

·         มีคนหลายเชื้อชาติอยู่ร่วมกัน ถึงแม้จะพูดคนละภาษาแต่ก็สามารถอยู่ร่วมกัน

·         ใช้เศรษฐกิจพอเพียง สามารถผลิตอาหารเลี้ยงคนสวิสได้ทุกคน เมื่อมีความพอเพียงแล้วจะเกิดความสงบ

มีสันติภาพ ไม่มีสงคราม องค์กรระหว่างประเทศต่างไปตั้งสำนักงานกันที่นั่น ไปประชุมที่นั่น

ทั้งหมดนี้ประเทศไทยก็มี แต่เราจะสามารถเพิ่มพูนขึ้นได้อย่างไร

1)     ช่วยกันรักษาธรรมชาติของเราให้สวยงาม เพิ่มพูนขึ้น อย่างพังงาก็สวยไม่แพ้สวิสเซอร์แลนด์

2)     เรามีคนหลากหลายเชื้อชาติอยู่รวมกัน ทั้งไทย จีน ลาว พม่า มอญ มุสลิม ถ้าเราเข้าใจและรักษาการอยู่ร่วมกันของคนหลายเชื้อชาติ แต่ถ้าที่ไหนมีความขัดแย้งกันก็พัฒนาไม่ได้ อย่าก่อให้เกิดความเกลียดชังในเชื้อชาติ

3)     เศรษฐกิจพอเพียง เราต้องจัดการให้ทุกคนมีกิน ไม่ใช่ต้องไปเป็นโสเภณีแสนๆ คนถึงจะมีกิน ต้องไปให้เสี่ยเปิดบริสุทธิ์ ถึงจะมีข้าวกิน เราไม่ได้ยากจน แต่ขาดความเป็นธรรมของสังคม

4)     สันติภาพ ประเทศไทยได้ชื่อว่าเป็นที่ที่ทุกศาสนาอยู่ได้ด้วยกันอย่างสันติ พระเจ้าแผ่นดินเป็นองค์อุปถัมภ์ทุกศาสนา

เราทำได้ทั้ง 4 ข้อ บวกพลังน้ำใจ มีศาสนาทุกศาสนา ซึ่งเป็นภูมิปัญญาสูงสุดที่จะพัฒนาจิตใจของเราให้ดียิ่งขึ้น

เราจะทำให้ประเทศของเราเป็นยิ่งกว่าสวิสเซอร์แลนด์ เราจะมีทั้ง 4 ข้อ เราจะมีเศรษฐกิจพอเพียง เราจะมีสันติภาพ เราจะดำรงความมีน้ำใจของเราไว้ เราจะส่งเสริมการปฏิบัติศาสนาของคนทุกคนให้จิตใจสูงยิ่งๆ ขึ้น เมื่อทำได้เช่นนี้แล้ว ใครๆ ก็อยากมาเที่ยว ความมีน้ำใจของไทย กระจายไปทั่วโลก จับใจผู้คนเป็นการประชาสัมพันธ์ที่ดีกว่าอะไรอย่างอื่นทั้งสิ้น ขณะนี้ มีนายกรัฐมนตรีของ 3 ประเทศ มาที่ภูเก็ต และพังงา เพื่อมาขอบใจคนไทย เพราะคนไทยมีน้ำใจ เป็นการโฆษณาประเทศ โดยไม่ต้องเสียเงินเลย เรามีภูมิประเทศสวยงาม มีสันติภาพ มีน้ำใจ คนอยากมาเที่ยว

เศรษฐกิจของเราต้องอยู่บนพื้นฐานของความงาม ความดี ไม่ใช่ความโลภ ผมอยากฝากประเทศไทยไว้กับท่านทั้งหลาย ช่วยกันคิด ช่วยกันจินตนาการ สร้างสังคม เอาพลังน้ำใจมาไหลกลบความขัดแย้งระหว่างคนในชาติ ช่วยกันสร้างสังคมเราให้ดีกว่าเดิม

อ่านรายละเอียดเพิ่ม