กลับไปเยี่ยมบ้านบ่อทองเมื่อสองวันก่อน
นอกจากได้พบปะพี่น้องชาวบ้านและอดีตมวลชนจัดตั้งเมื่อครั้งเคลื่อนไหวจรยุทธ์ช่วง ปี 2520-2524
ยังได้ทราบว่าความอุดมสมบูรณ์ของป่าที่นั่นได้กลับคืนมาอีกครั้ง โดยเฉพาะป่าดงโค่โล่ะที่เราเคยใช้เป็นฐานที่มั่นในการต่อสู้ทำสงครามประชาชน

ภาพอนุสรณ์สถานเขตงาน ๑๙๖ ตั้งอยู่บริเวณหน้าเขาปากช่องลำน้ำเจียง ภูพญาพ่อ บ้านบ่อทอง ต.ถ้ำวัวแดง อ.หนองบัวแดง จ.ชัยภูมิ
เกียรติภูมิสหาย196
รายชื่อวีรชนประชาชนหนองบัวแดง


อดีตสหายเล่าให้ฟังว่า เมื่อเร็วๆนี้เคยมีโขลงช้างป่าออกมาปรากฏตัวให้ชาวบ้านเห็นถึงบริเวณด้านหน้าเขาปากช่องลำน้ำเจียง
นอกจากนั้นยังมีกระทิงป่าข้ามสันเขาลงมาหากินจนถึงบริเวณภูเป้งอีกด้วย
ได้ฟังข้อมูลชิ้นนี้แล้วทำให้ผมถึงกับหูผึ่ง
เพราะเป็นกรรมการรางวัล”ลูกโลกสีเขียว”มาเกือบยี่สิบปี
ตระเวนไปดูผลงานป่าชุมชนทั่วประเทศและให้รางวัลชุมชนคนรักป่าไปแล้วหลายร้อยรางวัล
โดยในใจยังคงคิดถึงชุมชนคนบ้านป่าและเขตป่าเขตเขาของจังหวัดชัยภูมิที่เคยเป็นที่พักพิงอยู่ตลอดเวลา
ว่าสักวันหนึ่งจะมีโอกาสได้เห็นป่าของเราได้รับรางวัลเกียรติยศบ้างไหมหนอ
ราว ปี2535 ปีที่เราสร้างสถูปไว้ที่บ้านบ่อทอง
เพื่อเป็นอนุสรณ์สถานให้กับวีรกรรมการต่อสู้ของประชาชน
สถานการณ์ป่าดงโค่โล่ะในวันนั้นไม่ดีเลย
เพราะมีชาวบ้านจากแดนไกลอพยพเข้ามามากมาย
และเข้าไปบุกเบิกโค่นต้นไม้ ถางป่าเป็นที่ทำกินจนโล่งเตียน
ทางเข้าดงโค่โล่ะที่เคยเดินเท้าลัดเลาะไปตามริมห้วยแคบๆ
ได้ถูกเบิกทางเป็นถนนให้รถเข้าไปได้
อบต.ที่อยู่ใกล้เคียงสามแห่งเสนอแผนงานโครงการ
ที่จะปิดกั้นลำน้ำเจียงบริเวณที่ลึกเข้าไปถึงดงโค่โล่ะ
เพื่อทำเขื่อนกักเก็บน้ำทำการเกษตร
บริเวณสามเหลี่ยมที่ห้วยสามสายมาบรรจบกัน
ถูกรถไถเกรดจนแปนเอิดเหลิด
จุดที่ฝั่งศพสหายและมวลชนเขต 21 ได้อันตรธาน หายไปหมดสิ้น
ในขณะเดียวกันป่าโคกที่อยู่นอกดงก็กลายเป็นไร่เป็นนาไปหมด
มีหมู่บ้านเพิ่มขึ้นหลายแห่ง มีวัดเพิ่มขึ้นสามสี่วัด
มาวันนี้กำลังจะขึ้น ปี 2560
หมู่บ้านและไร่นาของชาวบ้านขยายไปจนจรดตีนเขาภูเป้ง
แต่ป่าดงโค่โล่ะเป็นเขตห้ามเข้าแล้ว
เว้นเสียแต่ได้รับอนุญาตจากเจ้าหน้าที่
โครงการปิดกั้นฝายในดงล้มพับไปแล้ว
กลายเป็นเขตอนุรักษ์พันธ์ุพืชและสัตว์ป่าตามกฎหมาย
ป่าไม้ในดงฟื้นตัวเหมือนเก่า
ช้างป่า กระทิงและเสือกลับคืนมาให้เห็น
ภูเป้งกลายเป็น “ป่าชุมชน” ขนาด 2,500 ไร่ ที่มีอาสาสมัครชาวบ้านช่วยกันดูแล
อดีตสหายและมวลชนบ้านคำหอมคือแกนหลักของกลุ่มอาสาสมัครพิทักษ์ป่า(อสทป.)
ที่มีธงพระราชทานจากสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถเป็นเกียรติยศ
ผมจึงจินตนาการไปเลยเถิดว่า สักวันหนึ่ง
ทั้งป่าอนุรักษ์ดงโค่โล่ะและป่าชุมชนภูเป้งจะกลับคืนสู่ความอุดมสมบูรณ์ที่ยิ่งกว่าอดีต
จนกลายเป็น สถานที่ท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ
และเมื่อมีการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ
สถูป196ของเราก็จะเป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์
เป็นสถานที่ท่องเที่ยวชุมชนหนึ่งเดียวของอำเภอหนองบัวแดง
ที่มีเรื่องราวและมักคุเทศก์ท้องถิ่นเป็นตัวสื่อสาร
วีรกรรมของพวกเราเมื่อสี่สิบปีก่อนจักไม่สูญหายไปไหนก่อนเวลาที่สมควร
นะครับสหาย.