ด้วยกระแสการพัฒนาที่ยั่งยืนตามความหมายของสหประชาชาติ โดยเฉพาะเป้าหมาย SDG-17 คาดหวังว่าภาคประชาสังคมและกระบวนการมีส่วนร่วมในการพัฒนา จะเป็นปัจจัยสำคัญต่อการพัฒนาที่ยั่งยืนในทุกๆเรื่อง
แต่ประเทศไทยในปัจจุบัน ยังมีข้อจำกัดในด้านการส่งเสริมและสนับสนุนองค์กรภาคประชาสังคมให้เข้ามามีส่วนร่วมเป็นหุ้นส่วนการพัฒนากับภาครัฐ ทำงานร่วมกับภาคธุรกิจเอกชน ซึ่งเปรียบเทียบกันอย่างชัดเจนกับองค์กรในภาคธุรกิจ เช่นสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย สมาคมธนาคาร สภาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย และองค์กรสภาวิชาชีพหรือสมาคมองค์กรที่มีการจัดตั้งโดยมี พ.ร.บ. เฉพาะรองรับหรือองค์กรที่มีลักษณะเป็นภาคประชาสังคมที่จัดตั้งโดยภาครัฐทั้งหลาย นับวันองค์กรภาคประชาสังคมในส่วนที่เป็นอิสระ จะยิ่งถูกกันออกไป ทำให้เกิดช่องว่าง และ SDG เป้าหมายที่ 17 จึงยิ่งห่างออกไปด้วย ไม่ว่าจะโดยตั้งใจหรือไม่
“ประชาสังคม” เป็นกลุ่มของประชาชนหรือพลเมืองผู้มีจิตสำนึกคุณธรรมเพื่อส่วนรวม ที่รวมตัวกันเป็นคณะบุคคล องค์การพัฒนาเอกชน หรือองค์กรเอกชนอื่น ด้วยความสมัครใจ เพื่อดำเนินกิจกรรมอันเป็นประโยชน์ต่อสังคมส่วนรวมเป็นสำคัญ
ในสภาพความเป็นจริงนั้น องค์กรภาคประชาสังคมในประเทศไทยมี ความแตกต่างหลากหลายกันเป็นอย่างมาก ทั้งในด้านวัตถุประสงค์ เป้าหมายภารกิจแนวคิดทฤษฎี อุดมการณ์ความเชื่อ ตลอดจนแนวทางการทำงาน ฯลฯ ทั้งยังขาดการจัดตั้งองค์กรหรือกลไกที่จะสนับสนุนและบริหารจัดการ ให้เกิดการรวมตัวกันเพื่อสร้างความเป็นเอกภาพ
ดังนั้น เพื่อแก้ปัญหาข้อจำกัดดังกล่าว เครือข่ายองค์กรภาคประชาสังคมจากทั่วประเทศที่มาชุมนุมกันอยู่ ณ ที่นี้ จึงมีมติให้มีการจัดตั้ง“สภาประชาสังคมไทย” สำหรับเป็นพื้นที่กลางและเป็นเครื่องมือในการเสริมสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมขององค์กรภาคประชาสังคมในทุกรูปแบบ โดยมีเจตนารมณ์ ดังนี้
๑. สภาประชาสังคมไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างสรรค์ความเป็นสถาบันที่สามารถเป็นตัวกลางและเป็นกลไกเชื่อมโยง สานพลังองค์กรภาคประชาสังคมที่หลากหลาย ให้เข้ามาเป็นหุ้นส่วนการพัฒนาประเทศ สังคม และชุมชนท้องถิ่นอย่างยั่งยืน
๒. สภาประชาสังคมไทย ประกอบด้วยสมาชิกที่เป็นตัวแทนจากภาคีเครือข่ายองค์กรภาคประชาสังคมที่หลากหลาย ทั้งองค์กรชุมชนฐานราก, องค์กรพัฒนาเอกชนอิสระ,องค์กรสาธารณประโยชน์, องค์กรไม่แสวงหาผลกำไร, สมาคมขององค์กรปกครองท้องถิ่น, องค์กรวิชาชีพ และกลุ่มอาชีพต่างๆ จึงมีสถานะความเป็นสถาบันตัวกลางและเป็นตัวแทนในการติดต่อประสานความร่วมมือกับภาครัฐ ภาคธุรกิจ และอื่นๆ
๓. สภาประชาสังคมไทย จักรักษาบุคลิกภาพในความเป็นอิสระ การเป็นพันธมิตรการพัฒนาที่ยั่งยืน กระบวนการทางปัญญา องค์กรการเรียนรู้ การพัฒนาศักยภาพ และการพึ่งตนเอง
๔. สภาประชาสังคมไทย จะจัดให้มีการประชุมใหญ่สามัญเป็นประจำทุกปี จะจัดทำธรรมนูญสภาประชาสังคมเพื่อใช้เป็นหลักการร่วมกันในการทำงานส่วนรวมและเป็นกรอบในการพัฒนาตนเอง รวมทั้งงานสมาชิกสัมพันธ์และงานระบบฐานข้อมูลกลาง
ประกาศ ณ ห้องประชุมใหญ่ โรงแรมริชมอนด์ จังหวัดนนทบุรี
วันที่ ๑๔ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๓
ลงนามผู้แทนเครือข่ายองค์กร ผู้ร่วมก่อตั้งสภาประชาสังคมไทย
- มูลนิธิปันสุข จังหวัดนครปฐม
- ศูนย์วิชาการเพื่อการพัฒนาชุมชนท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม จังหวัดนครปฐม
- สมาคมจิตอาสาสร้างสรรค์สุขภาวะลพบุรี จังหวัดลพบุรี
- สภาองค์กรชุมชนจังหวัดลพบุรี
- ชมรมเฝ้าระวังปัจจัยเสี่ยง จังหวัดสมุทรปราการ
- สมาคมสถาบันพัฒนาศักยภาพสมุทรสาคร
- เครือข่ายองค์กรชุมชน จังหวัดสระบุรี
- สภาทนายความ จังหวัดสระบุรี
- สถาบันพัฒนาประชาสังคมภูมิภาค จังหวัดสุพรรณบุรี
- สมาคมสื่อสารมวลชนจังหวัดประจวบคีรีขันธ์
- สมาคมสร้างเสริมสังคมสุขภาวะ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
- ศูนย์กสิกรรมธรรมชาติท่ามะขามจังหวัดกาญจนบุรี
- มูลนิธิโพธิศาสตร์ จังหวัดนนทบุรี
- สมาคมพลเมืองนนท์ จังหวัดนนทบุรี
- สมาคมชุมชนโชติกา จังหวัดชลบุรี
- องค์กรเครือข่ายเด็กและเยาวชนจังหวัดชัยนาท
- สมาคมพลเมืองนครนายก จังหวัดนครนายก
- สภาองค์กรชุมชนเทศบาลตำบลเกาะหวายอำเภอปากพลี จังหวัดนครนายก
- สมัชชาสุขภาพจังหวัดระยอง
- ศูนย์ประสานงานชุมชน จังหวัดระยอง (ศปจ.ระยอง)
- สมาคมพหุภาคีพัฒนาประชาสังคมจันทบุรี
- ศูนย์ต่อสู้เพื่อเอาชนะความยากจนภาคประชาชนจังหวัดจันทบุรี
- สมาคมพลเมืองจิตอาสา จังหวัดตราด
- สมาคมกรุงเก่าเพื่อการพัฒนาจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
- หลักประกันสุขภาพจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
- สมาคมจิตอาสาสร้างสรรค์สุขภาวะสิงห์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี
- สมาคมพลเมืองอาสาสิงห์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี
- สมาคมกลุ่มคนรักเมืองเพชร จังหวัดเพชรบุรี
- สมาคมสร้างเสริมสุขภาวะสังคม จังหวัดอ่างทอง
- สมาคมพลเมืองอาสาพัฒนาปราจีน
- สมาคมพลเมืองอาสาฉะเชิงเทรา
- สมาคมเศรษฐกิจเครือข่ายและพลังงานทางเลือก จังหวัดสระแก้ว
- สมาคมสานพลังภาคีเครือข่าย จังหวัดชัยนาท
- สมาคมสร้างเสริมพลังสังคมราชบุรี
- สภาองค์กรชุมชนตำบลรั้วใหญ่ อ.เมือง จังหวัดสุพรรณบุรี
- สมาคมคนพิการด่านช้างผู้ค้าสลากรายย่อย
- สมาคมสถาบันการเรียนรู้ภาคประชาสังคมจังหวัดเพชรบูรณ์
- สมาคมเครือข่ายนักสื่อสารชุมชนจังหวัดเพชรบูรณ์
- มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์ จังหวัดอุตรดิตถ์
- บริษัทประชารัฐรักสามัคคีจังหวัดอุตรดิตถ์จำกัด
- สภาองค์กรชุมชนตำบลชัยจุมพล จังหวัดอุตรดิตถ์
- สมาคมกำนันผู้ใหญ่บ้านจังหวัดอุตรดิตถ์
- สมาคมเครือข่ายสร้างบ้านแปงเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา
- สถาบันการจัดการความรู้เพื่อสร้างเสริมสุขภาวะสังคมไทย จังหวัดเชียงใหม่
- มูลนิธิพัฒนาภาคเหนือ จังหวัดเชียงใหม่
- สมาคมสื่อภาคพลเมืองจังหวัดเชียงใหม่
- มูลนิธิสายสัมพันธ์ จังหวัดเชียงใหม่
- เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์วิถีแม่ฮ่องสอน จังหวัดแม่ฮ่องสอน
- สภาองค์กรชุมชนจังหวัดแม่ฮ่องสอน
- สภาเกษตรกรตำบลแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
- สภาองค์กรชุมชนตำบลปางหมูจังหวัดแม่ฮ่องสอน
- เครือข่ายวิสาหกิจชุมชน จังหวัดแม่ฮ่องสอน
- มูลนิธิฮักเมืองน่าน จังหวัดน่าน
- สมาคมพัฒนาชุมชนยั่งยืน จังหวัดนครสรวรรค์
- สมาคมภาคีพัฒนาจังหวัดแพร่ เครือข่ายคนฮักแป้ จังหวัดแพร่
- สมัชชาจังหวัดแพร่
- สมาคมสุขปัญญา จังหวัดพิษณุโลก
- สมัชชาสุขภาพจังหวัดพิษณุโลก
- สมาคมพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดลำพูน สมัชชาสุขภาพ จังหวัดลำพูน
- บริษัทประชารัฐรักสามัคคี จังหวัดเชียงราย
- สภาองค์กรชุมชนจังหวัดเชียงราย ป่าไม้พลเมือง/บ้านมั่นคง/ที่ดินทำกิน จังหวัดเชียงราย
- มูลนิธิสืบสานวัฒนธรรมและภูมิปัญญาพัฒนา จังหวัดเชียงราย
- สมาคมตากสานพลังภาคีพัฒนา จังหวัดตาก
- ศูนย์ประสานงาน จังหวัดตาก
- มูลนิธิร่วมพัฒนาพิจิตร จังหวัดพิจิตร
- สมาคมส่งเสริมการพัฒนาสตรีและเยาวชนลำปาง
- เครือข่ายสมัชชาสุขภาพจังหวัดลำปาง
- ศูนย์ประสานงานพลเมืองอาสาเพื่อสุขภาวะจังหวัดลำปาง
- สมาคมคนรักษ์สิ่งแวดล้อมจังหวัดลำปาง
- สมาคม ศปจ.แม่ฮ่องสอน
- มูลนิธิกำแพงพลเมือง
- สมาคมตากสานพลังภาคีพัฒนา
- สมาคมหมออนามัยจังหวัดกำแพงเพชร
- สมาคมเครือข่ายองค์กรชุมชนเพื่อการพัฒนาจังหวัดกำแพงเพชร
- สมาคมประชาสังคมโคราช
- บุรีรัมย์ฟอรั่ม จังหวัดบุรีรัมย์
- สภาพลเมืองจังหวัดสุรินทร์
- มูลนิธิเพื่อสุขภาพจังหวัดสุรินทร์
- มูลนิธิพัฒนาภาคีจังหวัดสุรินทร์
- เครือข่ายสตรีไทยจังหวัดสุรินทร์
- เครือข่ายบ้านมั่นคงเมืองจังหวัดสุรินทร์
- เครือข่ายอาหารปลอดภัยในโรงเรียนจังหวัดสุรินทร์
- กองทุนพัฒนาบทบาทสตรีจังหวัดสุรินทร์
- พัฒนาสตรีจังหวัดสุรินทร์
- องค์กรงดเหล้าภาคอีสานจังหวัดสุรินทร์
- สมัชชาสุขภาพจังหวัดสุรินทร์
- สภาเกษตรกรจังหวัดสุรินทร์
- สมาคมเครือข่ายสวัสดิการชุมชน จังหวัดมหาสารคาม
- สภาองค์กรชุมชน จังหวัดมหาสารคาม
- สภาฮักแพงเบิ่งแยงคนสารคาม จังหวัดมหาสารคาม
- สภาองค์กรชุมชนตำบลจังหวัดยโสธร
- สมาคมสภาองค์กรชุมชนตำบล จังหวัดยโสธร
- องค์กรบริหารส่วนตำบลจังหวัดเลย
- สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัยท้องถิ่น จังหวัดหนองบัวลำภู
- คณะทำงานขับเคลื่อนสภาพลเมือง จังหวัดหนองบัวลำภู
- มูลนิธิชุมชนขอนแก่นทศวรรษหน้า จังหวัดขอนแก่น
- สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน จังหวัดขอนแก่น
- สภาองค์กรชุมชน จังหวัดขอนแก่น
- สิ่งแวดล้อมจังหวัดขอนแก่น
- สำนักงานจังหวัดขอนแก่น
- ชมรมผู้สื่อสารจังหวัดชัยภูมิ
- ไทยแลนด์บิ๊กมูฟ จังหวัดชัยภูมิ
- สมาคมพลเมืองอาสาสร้างสรรค์สังคมสุขภาวะนครพนม
- สมาคมเครือข่ายมุกดาหารเมืองสามธรรม
- ขบวนองค์กรชุมชน จังหวัดศรีสะเกษ
- มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร จังหวัดสกลนคร
- สมาคมพัฒนาประชาสังคมไทสกล จังหวัดสกลนคร
- พลเมืองอาสาประชารัฐ เพื่อสังคมจังหวัดร้อยเอ็ด
- หอการค้าจังหวัดร้อยเอ็ด
- สมาคมพัฒนาสาเกตนคร จังหวัดร้อยเอ็ด
- ศูนย์ประสานภาคีพัฒนาจังหวัดอุบลราชธานี (ศปจ.)
- สมาคมเครือข่ายสภาองค์กรชุมชนน้ำโขง 7 จังหวัดภาคอีสาน จังหวัดหนองคาย
- สภาองค์กรชุมชนจังหวัดมหาสารคาม
- มูลนิธิประชาสังคมจังหวัดอุบลราชธานี
- สมัชชาสุขภาพจังหวัดบึงกาฬ
- สภาองค์กรชุมชนจังหวัดบึงกาฬ
- สมาคมธุรกิจท่องเที่ยวจังหวัดบึงกาฬ และ เครือข่ายบริษัทประชารัฐจิตสามัคคีจังหวัดบึงกาฬ
- สมาคม ฮ่วมใจ ไทบึงกาฬ จังหวัดบึงกาฬ
- สมาคมเศรษฐกิจเครือข่ายและพลังงานทางเลือก จังหวัดสระแก้ว
- สมาคม “ตนฮักถิ่น” อำนาจเจริญ
- ศูนย์ประสานงานภาคีพัฒนา จังหวัดอำนาจเจริญ
- สมาคมประชาสังคมจังหวัดเลย (ศูนย์ประสานงานภาคประชาสังคมจังหวัดเลย)
- สมัชชาสุขภาพจังหวัดเลย
- สมาคมสื่อชุมชนภาคใต้นครศรีธรรมราช
- สมาคมชุมชนสร้างสุขจังหวัดระนอง
- สมาคมเครือข่ายสวัสดิการชุมชนจังหวัดพัทลุง
- สมาคมสถาบันประชาคมภูเก็จ
- สภาวัฒนธรรมอำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา
- ประชาชนเพื่อสันติและเศรษฐกิจพอเพียงจังหวัดยะลา
- สมาคมสตรีอาสาสุราษฎร์ธานี จังหวัดสุราษฎร์ธานี
- สมาคมคุ้มครองผู้บริโภค จังหวัดปัตตานี
- สมาคมสานพลังประชารัฐจังหวัดชุมพร
- สมาคมประชาสังคมตรัง
- มูลนิธิประชาคมเมืองคนดี สุราษฎร์ธานี
- สมาคมผู้บริโภคสตูล
- สมาคมสภาเครือข่ายประชาสังคมจังหวัดนราธิวาส (สสปจ.)
- มูลนิธิเพราะเราคือเรือนร่างเดียวกัน (มรดก.)
- มูลนิธิพัฒนาประชาสังคม
- สมาคมองค์กรสาธารณประโยชน์เพื่อสังคมไทยเข้มแข็ง (สxส)