ผมกับคุณหมอทวีศักดิ์(พอ.นพ.ทวีศักดิ์ นพเกษร) เดินทางมาจากพิษณุโลกเพื่อร่วมการเคลื่อนไหวสังคมแนวใหม่(New Social Movement) ตามคำเชิญชวนของ อ.ชัยวัฒน์ ถิระพันธุ์ ซึ่งสู้อุตส่าห์ไปเยี่ยมเราถึงชมรมศึกษาเพื่อการพัฒนาสี่แยกอินโดจีนเมื่อเดือนก่อน
ประชาธิปไตยสามัญประจำชุมชน ผู้เขียนอาจจงใจตั้งชื่อให้คล้ายกับยาสามัญประจำบ้าน ที่ยามป่วยไข้ ร่างกายเกิดอาการเจ็บป่วย ก็อาศัยยาสามัญประจำบ้านมารักษา บรรเทาเบาบางอาการเจ็บป่วยที่เกิดขึ้น
วันที่รับมอบภารกิจจากอาจารย์หมอประเวศ วะสี ประธานมูลนิธิชุมชนท้องถิ่นพัฒนานั้น ผมแทบไม่รู้อะไรเลยเกี่ยวกับโครงสร้างองค์กรและบุคลากรของ LDI ต่อเมื่อได้สำรวจทุนภายในเป็นเบื้องต้นจึงรู้ว่าการบริหารงานคงไม่ง่ายอย่างที่คิด
เมื่อเดือนตุลาคม 2541 สิบปีล่วงมาแล้ว เมื่อผมเริ่มเข้ามารับผิดชอบสถาบันชุมชนท้องถิ่นพัฒนาในฐานะเลขาธิการสถาบันฯ และเป็นกรรมการเลขานุการมูลนิธิชุมชนท้องถิ่นพัฒนาไปพร้อมกัน พี่หมอสงวน นิตยารัมภ์พงศ์
การเมืองภาคพลเมือง การเมืองเรื่องของชุมชน That is not call politics: การเมืองในชื่อเรียกอื่น
“ทุกปัญหามีวิธีแก้ไข ขอแต่เราใช้สติปัญญาและความร่วมแรงร่วมใจกัน” ปัญหาไฟใต้ในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา ถ้าใครก็ตามที่อยู่ในอำนาจหน้าที่สามารถยอมรับความจริงได้ว่ามีข้อจำกัดและความผิดพลาด ทั้งในระดับยุทธวิธี ระดับยุทธศาสตร์ ระดับทิศทางนโยบาย และระดับภูมิปัญญาแห่งชาติ
“ทุกปัญหามีวิธีแก้ไข ขอแต่เราใช้สติปัญญาและความร่วมแรงร่วมใจกัน” ปัญหาไฟใต้ในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา ถ้าใครก็ตามที่อยู่ในอำนาจหน้าที่สามารถยอมรับความจริงได้ว่ามีข้อจำกัดและความผิดพลาด ทั้งในระดับยุทธวิธี ระดับยุทธศาสตร์ ระดับทิศทางนโยบาย และระดับภูมิปัญญาแห่งชาติ โดยเปิดใจกว้างและเชิญชวนให้ผู้คนมาช่วยกันคิดหาหนทางแก้ไขก็น่าจะพบทางออกได้ไม่ยาก ในทางตรงกันข้ามถ้ากลัวเสียหน้า หวงบทบาท ไม่ยอมคิดออกนอกกรอบหรือหวาดระแวงกัน ก็คงต้องทำใจเพราะประเทศชาติไม่ใช่ของ
ผลจากรัฐธรรมนูญ 2540 และพ.ร.บ.จัดสรรคลื่นความถี่และกำกับกิจการฯ พ.ศ.2543 ได้ทำให้มีปรากฏการณ์ทยอยกันเกิดอย่างเป็นธรรมชาติของสถานีวิทยุชุมชนในเชิงอุดมคติ
ภาวะหนี้สินบานเบอะของการบินไทยที่ปูดออกมาในระยะนี้ สังคมโดยทั่วไปตกอยู่ในสภาพช็อกเพราะนึกไม่ถึงว่าสายการบินแห่งชาติที่เราภาคภูมิใจนั้นสุขภาพทรุดโทรมขนาดนี้เชียวหรือ และคนส่วนใหญ่มีแนวโน้มที่จะเชื่อว่าปัจจัยสำคัญเกิดจากคอร์รัปชันที่เป็นมะเร็งร้ายเกาะกินมาจากภายใน
ในเวลานี้คงเห็นกันได้ชัดเจนแล้วว่า รัฐบาลนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะก็สามารถทำนโยบายลงสู่รากหญ้าได้ไม่น้อยหน้าคุณทักษิณ ชินวัตร โชคดีที่ถูกบริภาษไม่มากนักเพราะมีประเด็นความจำเป็นที่ต้องรีบรดน้ำดับไฟเศรษฐกิจมาเป็นข้ออ้างและมีคนอื่นๆ ทำให้เห็นเป็นตัวอย่างมาก่อนแล้ว
การสร้างสรรค์สังคมที่มีสุขภาวะ สร้างความเข้มแข็งของท้องถิ่น เป็นเรื่องของสาธารณะ คือเรื่องของประชาชนทั้งหมดในท้องถิ่น ไม่ใช่รอให้รัฐมาชี้นำหรือให้ใครมาทำให้ เป็นเรื่องของคุณภาพของคน ซึ่งจะเกิดขึ้นได้ด้วย “กระบวนการร่วมกันเรียนรู้ของประชาชนคนในท้องถิ่น และเกิดการเปลี่ยนแปลงตัวเองของประชาชนเหล่านั้น (personal transformation) เป็นสำคัญ”
1.บทนำ สถาบันชุมชนท้องถิ่นพัฒนา (สทพ.) ถือกำเนิดขึ้นมาในท่ามกลางพัฒนาการการต่อสู้ทางแนวคิดด้านการพัฒนาที่ครอบคลุมทั้งเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และการเมืองที่หลากหลายและเข้มข้นทั้งในระดับท้องถิ่นไปจนถึงระดับชาติ โดยทั้งนี้ สทพ.ซึ่งเป็นหนึ่งในขบวนการเคลื่อนไหวของประชาชนที่ได้เริ่มต้นบุกเบิกแนวคิดเกี่ยวกับ “ชุมชนท้องถิ่น” ในบริบทของการเมืองของการพัฒนา ทั้งการใช้วิพากษ์ทิศทางการพัฒนาของประเทศ และการเสนอทางเลือกนโยบายการพัฒนาของท้องถิ่น